Współczesne przedszkola coraz częściej stawiają na innowacyjne podejście do edukacji, szukając rozwiązań, które będą odpowiadały potrzebom dzieci dorastających w dynamicznie zmieniającym się świecie. Jednym z coraz popularniejszych kierunków jest wprowadzanie elementów dwujęzyczności już na etapie edukacji przedszkolnej. Czy to jednak tylko moda, czy może rzeczywista korzyść dla rozwoju dziecka? Czy dwujęzyczność wspiera rozwój intelektualny najmłodszych? Odpowiedzi na te pytania poszukamy zarówno w badaniach naukowych, jak i w praktycznych doświadczeniach przedszkola Norlandia Katowice Piano, w którym codzienny kontakt z językiem angielskim stanowi istotny element programu edukacyjnego.
Dwujęzyczność to umiejętność posługiwania się dwoma językami na poziomie komunikacyjnym. Wyróżnia się dwujęzyczność równoczesną, gdy dziecko uczy się dwóch języków od urodzenia, oraz dwujęzyczność następczą, która pojawia się w późniejszym okresie – na przykład właśnie w przedszkolu. W placówkach takich jak Norlandia Katowice Piano dzieci od najmłodszych lat uczą się funkcjonować w środowisku, gdzie język angielski towarzyszy im każdego dnia. Dzięki temu mają szansę wykształcić nie tylko kompetencje językowe, ale także otwartość poznawczą i emocjonalną.
Z perspektywy rozwoju intelektualnego dwujęzyczność ma ogromny potencjał. Badania pokazują, że dzieci, które na co dzień operują dwoma językami, wykazują wyższy poziom elastyczności poznawczej. Potrafią szybciej dostosowywać się do zmieniających się warunków, lepiej planują i kontrolują uwagę, a także mają bardziej rozwiniętą pamięć roboczą. Stałe przełączanie się między językami, z jakim spotykają się dzieci dwujęzyczne, sprzyja rozwojowi tych funkcji. W codziennej pracy pedagogicznej, jaką prowadzi zespół Norlandia Katowice Piano, język angielski nie jest wprowadzany jako dodatkowy przedmiot, lecz funkcjonuje jako naturalny element środowiska edukacyjnego, co stwarza doskonałe warunki do wspierania tych właśnie umiejętności.
Dzieci dwujęzyczne często lepiej radzą sobie z koncentracją. Potrafią skutecznie ignorować bodźce nieistotne i skupić się na tym, co ważne. Taka umiejętność przenosi się na inne sfery życia – dzieci są bardziej uważne podczas zajęć, szybciej przyswajają nowe informacje, a ich zdolność rozwiązywania problemów staje się wyraźnie lepsza. Dwujęzyczność to także wyzwanie dla pamięci – dzieci uczące się dwóch języków muszą zapamiętywać, porządkować i przywoływać informacje w różnych kodach językowych. W rezultacie ich mózgi stają się bardziej „elastyczne”, co procentuje także w późniejszych etapach edukacji.
Oprócz rozwoju intelektualnego, dwujęzyczność wspiera również rozwój emocjonalno-społeczny. Dzieci stają się bardziej otwarte na różnorodność, uczą się akceptować inne kultury, zwyczaje i sposoby komunikacji. W Norlandia Katowice Piano język angielski to nie tylko narzędzie komunikacji, ale także klucz do świata – do innych kultur, historii i wartości. Dzięki kontaktowi z różnorodnymi materiałami dydaktycznymi dzieci uczą się, że świat nie kończy się na ich najbliższym otoczeniu. Taka otwartość owocuje większą empatią i umiejętnością współpracy.
Zdolność komunikowania się w języku obcym daje dzieciom także poczucie sprawczości i wyjątkowości. Już kilkulatki odczuwają dumę z faktu, że potrafią zrozumieć i powiedzieć coś w innym języku, co wpływa pozytywnie na ich samoocenę. Zwiększa się ich motywacja do nauki i chęć podejmowania nowych wyzwań. W przedszkolu Norlandia Katowice Piano obserwujemy, że dzieci często spontanicznie używają języka angielskiego w codziennych sytuacjach – nie tylko w czasie zajęć, ale także podczas zabawy czy rozmów z rówieśnikami.
Wielu rodziców ma jednak obawy, że wprowadzenie drugiego języka zbyt wcześnie może spowodować trudności w rozwoju mowy w języku ojczystym. To jeden z najczęściej powielanych mitów. Faktem jest, że dzieci uczące się dwóch języków mogą początkowo mieszać słownictwo, jednak jest to etap przejściowy, który ustępuje w miarę rozwoju kompetencji językowych. Co więcej, dzieci dwujęzyczne ostatecznie osiągają taki sam lub nawet wyższy poziom w języku ojczystym niż ich rówieśnicy jednojęzyczni. Kluczowe jest tu jednak odpowiednie podejście – systematyczne, przemyślane i dostosowane do wieku dziecka.
W Norlandia Katowice Piano duży nacisk kładzie się na metodę immersji językowej, czyli zanurzenia w języku. Dzieci od samego rana otoczone są językiem angielskim – słuchają piosenek, bajek, uczestniczą w zabawach i zajęciach prowadzonych przez nauczycieli komunikujących się wyłącznie po angielsku. W ten sposób język staje się dla nich czymś naturalnym, a nie sztucznie wprowadzanym elementem edukacyjnym. W praktyce oznacza to, że dzieci uczą się języka w kontekście – tak, jak uczą się języka ojczystego.
Istotna jest także rola rodziców. W Norlandia Katowice Piano regularnie odbywają się spotkania z opiekunami, podczas których pedagodzy dzielą się wskazówkami, jak wspierać rozwój językowy dziecka w domu. Nawet krótkie chwile, takie jak wspólne czytanie książki po angielsku czy oglądanie bajki, mogą znacząco wzmocnić efekty pracy przedszkolnej.
Długofalowe korzyści płynące z dwujęzyczności są nie do przecenienia. Dzieci, które miały kontakt z językiem obcym już od przedszkola, z większą łatwością uczą się kolejnych języków, osiągają lepsze wyniki w szkole, a w przyszłości mają większe szanse na sukces na rynku pracy. Co ciekawe, badania wykazują również, że osoby dwujęzyczne rzadziej zapadają na choroby neurodegeneracyjne w starszym wieku, takie jak choroba Alzheimera – dzięki lepszej pracy mózgu w młodości.
Podsumowując, dwujęzyczność w przedszkolu to nie chwilowa moda, ale świadoma inwestycja w rozwój dziecka. Zarówno nauka, jak i praktyka edukacyjna potwierdzają, że kontakt z drugim językiem od najmłodszych lat ma pozytywny wpływ na rozwój poznawczy, emocjonalny i społeczny dziecka. W Przedszkolu i Żłobku Norlandia Katowice Piano język angielski jest obecny każdego dnia – nie jako dodatkowy element programu, ale jako narzędzie do poznawania świata, budowania relacji i kształtowania tożsamości młodego człowieka. Dzięki temu nasze przedszkolaki nie tylko uczą się mówić w dwóch językach – one uczą się myśleć w dwóch językach, a to jedna z najcenniejszych kompetencji, jakie możemy im dziś zaoferować.